भरतपुरमा विकास छ, विश्वास जित्न बाँकी

२९ वैशाख, चितवन । चितवनको भरतपुर महानगरपालिकाले भौतिक विकासमा फड्को मारेको कुरामा द्विविधा छैन । पछिल्लो ६ वर्षको अवधिमा महानगरपालिकाले गरेको सबैभन्दा ठूलो काम भनेको सडकको स्तरोन्नति र कालोपत्रे नै हो ।

सडक बिग्रिएर सास्ती झेल्दै आएका जनता गुनासो त गर्थे तर सुनुवाइ हुने ठाउँ पनि थिएन । जनप्रतिनिधि आएपछि गुनासो सुन्ने ठाउँ पनि पाए । अरू भित्री बाटोको त कुरै छाडौं, भरतपुरको चौबिसकोठीदेखि पश्चिम चितवनको मेघौलीसम्म जाने (सिङ्गो पश्चिम चितवन जोड्ने) सडकको हैरानी सायदै यहाँका जनताले भुलेका होलान् !

चौबिसकोठीबाट झण्डै डेढ घण्टा लाग्ने मेघौली अहिले ४० मिनेटमा सजिलै पुगिन्छ । भित्री सडकहरू फराकिला र चिल्ला बनेका छन् । कालोपत्रे टेक्न हाइवे आउनुपर्ने नागरिकले घर अगाडि नै पिच पाए ।

महानगरका अनुसार यो अवधिमा झण्डै ७०० किलोमिटर भन्दा बढी सडक कालोपत्रे भएको छ । ढल विना धमाधम सडक कालोपत्रे गरेको महानगरलाई पछिल्ला वर्षमा भएका डुबानले नाली बनाउनुपर्ने चेतसमेत खुलाइएको छ ।

चालु आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रममा सतह ढल निर्माण गरेपछि मात्रै सडक पिच निर्माण गर्ने विषयलाई महानगरले प्राथमिकतामा राखेको छ ।

विवादास्पद रूपमा २०७४ सालको स्थानीय तहको निर्वाचन जितेकी रेनु दाहाललाई २०७९ वैशाख ३१ गते भएको अर्को निर्वाचनमा जनताले भारी मतले नगर प्रमुखमा नवीकरण गर्दै थप पाँचवर्षे जिम्मेवारी प्रदान गरे ।

महानगरको ध्यान ठूला पूर्वाधार र सडक निर्माणमा केन्द्रित भए पनि जनताको जीवनस्तरमा भने खासै प्रगति नआएको गुनासाहरू सुन्न पाइन्छ । विकास भएको देखेका जनता सन्तुष्ट हुन नसकेका हुन् कि भन्ने भान महानगर प्रमुख रेनु दाहाललाई पनि परेको छ ।

अघिल्लो पटक एमालेसँग करिब ३०० मतले जित हात पारेकी रेनुले यसपटक झण्डै १२ हजार मतको फरक पारेकी थिइन् । मतान्तर बढ्नुमा उनले गरेको कामप्रति जनता खुसी छन् भन्ने देखिन्छ । गत वैशाखमा मत माग्दा नै उनले नगर प्रमुखमा मेरो अन्तिम कार्यकाल भएको र बाँकी अधुरा रहेका विकासका कामलाई पूर्णता दिनका लागि भोट दिन नगरवासीसँग अनुरोध गरिन् । जनताले पनि विश्वास गरे र जिताए ।

दोस्रो पटक निर्वाचित भएको पहिलो वर्ष पूरा हुँदै गर्दा रेनुले थप के गरिन् त भन्ने प्रश्न स्वाभाविक रूपमा नै आउँछ । समग्रमा दाहालले महानगरमा ठूला पूर्वाधार ल्याउन र भएका पूर्वाधारलाई पूर्णता दिने काम गरेकै विषयको सेरोफेरोको जवाफ आउँछ । महानगर प्रमुख दाहाल पछिल्लो एक वर्षको अवधिमा आफूले गरेका कामबाट सन्तुष्ट नै रहेको बताउँछिन् ।

चालु वर्षमा महानगरपालिकाले दिगो फराकिलो, उच्च आर्थिक वृद्धि र विकासको आधारशिला निर्माण गर्ने विषयलाई प्राथमिकतामा राखेको थियो । शहरी पूर्वाधार, भू–उपयोग तथा बस्ती विकास र अधुरा योजनाहरूको निरन्तरता, कृषि तथा पशु विकास, शिक्षा विकास, स्वास्थ्य सेवा लगायत १५ वटा विषयलाई बजेटको प्राथमिकतामा राखेको छ ।

महानगरले चालु आर्थिक वर्षमा कुल व्यय ५ अर्ब ७४ करोड ४२ लाख ५६ हजार रहने अनुमान गरेकोमा यो दर बढेर ६ अर्बभन्दा बढी हुने देखिएको छ ।

आन्तरिक आय १ अर्ब ५० करोड (घरजग्गा रजिष्ट्रेशन एवं खानी तथा खनिजजन्य पदार्थको बाँडफाँडबाट प्राप्त आय समेत) हुने अनुमान गरिएकोमा चालु आर्थिक वर्षको करिब दुई महिना मात्रै बाँकी रहँदा ८२ करोडको हाराहारीमा मात्रै आन्तरिक आय उठाएको महानगरले लक्ष्य भेट्टाउन सक्ने अवस्था छैन । पूँजीगत खर्चको अवस्था पनि सन्तोषजनक देखिएको छैन ।

हालसम्म २७ प्रतिशत मात्रै पूँजीगत खर्च गर्न सकेको महानगरको चालु खर्च भने ५२ प्रतिशतभन्दा माथि छ । २९ वडा रहेको महानगरका प्रत्येक वडालाई योजनाहरूका लागि २ करोड ५० लाखको दरले जम्मा ७२ करोड ५० लाख विनियोजन छ ।

महानगरको ध्यान ठूला पूर्वाधार र सडक निर्माणमा केन्द्रित भए पनि जनताको जीवनस्तरमा भने खासै प्रगति नआएको गुनासाहरू सुन्न पाइन्छ । विकास भएको देखेका जनता सन्तुष्ट हुन नसकेका हुन् कि भन्ने भान महानगर प्रमुख रेनु दाहाललाई पनि परेको छ । जनताका माग अनुसारको विकास निर्माणका काम हुँदा पनि बेलाबखतमा अभिव्यक्त हुने असन्तुष्टिहरूको खोजी थालेको उनको भनाइ छ । कतिपय सन्दर्भमा काम महानगरले गर्ने तर जस अरूले लिने होडबाजी समेत चलेको देखिन्छ ।

उद्योग वाणिज्य संघ चितवनका पूर्व अध्यक्ष राजन गौतम भरतपुर महानगरपालिकामा भौतिक विकासमा ठूलो प्रगति भए पनि मानवीय पक्षमा ध्यान कम गएको बताउँछन् ।

‘उद्योगी व्यवसायीका समस्या, रोजगारीका समस्या, उद्यमशीलता, सार्वजनिक सेवा प्रवाहमा पाएको हैरानी जस्ता विषयले कता–कता नागरिकमा असन्तुष्टि पैदा गरेको हो कि भन्ने मेरो विश्लेषण छ’ गौतम भन्छन्, ‘ठूल्ठूला कुरा भन्दा पनि स–साना जनअपेक्षा अनुसारका काम भएनन् कि, कति जनाले रोजगारी पाए, कति जना विदेशबाट फर्किएर उद्यमी बन्न लागे, आर्थिक उपार्जन गरेर सजिलैसँग दालभात खान, विद्यालयमा बालबच्चा पढाउन र बिरामी हुँदा उपचार पाउन सके कि सकेनन् जस्ता विषयलाई पनि ख्याल गर्नुपर्छ कि !’

उनले चितवन जस्तो गर्मी हुने जिल्लामा रात्रिकालीन बजार, त्यसको सुरक्षा, सुविधासम्पन्न पार्क जस्ता विषयलाई महानगरले प्राथमिकता दिनुपर्ने धारणा राखे । भरतपुर महानगरपालिका–३ का निवर्तमान वडाअध्यक्ष चन्द्रमित्र पण्डितले जनताको अपेक्षा अनुसारका काम भए कि भएनन् भनेर एकपटक महानगरले नै पब्लिक अडिट गराउनुपर्ने आवश्यकता ठान्छन् ।

‘जनताको अपेक्षा एकातिर तर हामी अर्कोतिर दौडिरहेका पो छौं कि, त्यसमा ध्यान दिन जरूरी देख्छु’ निवर्तमान वडाअध्यक्ष भन्छन्, ‘बाटो बन्यो, जनतालाई सुविधा भयो, खानेपानी पाए, विद्यालय राम्रा भए तर फेरि पनि किन नागरिक बेलाबखत असन्तुष्टि पोख्छ ? यो त गहिरोसँग सामाजिक मनोविज्ञान बुझ्नुपर्ने देख्छु ।’ स्थानीय तहको निर्वाचन पछि भरतपुरमा भएको पूर्वाधार विकासलाई भने कसैले पनि नजरअन्दाज गर्न नसक्ने उनको तर्क छ ।

https://www.onlinekhabar.com/2023/05/1305502